“Alle culturele verworvenheden waarop de mens zo trots is, zijn slecht sublimaties van fundamentele instinctieve driften, waarvan seks en tennis de belangrijkste zijn.”
Sigmund Freud, 1923
Ondanks het warme weer waren er weer topmatchen vandaag. In de vooravond gaven Frank en Jo op de vijf en Patrick en Tom op de zes het beste van zichzelf. Even verder bestookten Jens en Staf elkaar alsof hun leven ervan afhing. Van op afstand leek PJ een wat mindere dag te hebben tegen een genadeloze Walter. Ook later op de avond kon men genieten van zinderend en bevlogen tennis.
“De Vers uit de Raket is weer sterk dit jaar. Maar er mag nog wat meer seks en geweld in”. Het tweede zou kunnen. Maar wat het eerste betreft: volgens de recent ontdekte tennisdrift-theorie van Sigmund Freud is tennis een (superieur) substituut voor mensen die geen zin meer hebben in seks. In het tennisspel zouden eerdere seksuele trauma’s ook volop zichtbaar worden, en het spel beïnvloeden. Freud hield zijn theorie verborgen, hoewel er al hints naar te vinden waren in “Psychopathologie van het gemengd dubbelspel” uit 1923 en “Het Ego en de onderhandse opslag” uit 1938. Twee jaar geleden werd op Sotheby’s een koffer geveild, die vol zat met artikels en notities van zijn hand over de theorie.
Tom VR beschreef twee dagen geleden hoe castratieangst in zijn match tegen een sympathieke uroloog leidde tot verstijfd tennis en het daaropvolgende verlies. Bewijs voor de theorie van Freud dus. Opvallend veel tennissende mannen vragen voor een vasectomie overigens hoe lang het zal duren voor ze weer kunnen tennissen. En dus niet hoe lang het zal duren voor ze weer naar bed kunnen met hun echtgenote. Tom VR gaf tevens duiding bij de feministische hysterie die zich in de tenniswereld sneller manifesteert dan elders. Freud kon die rechtstreeks linken aan wat hij “penisnijd” noemde.
Eerdere tegenstanders van Frank VD zullen in de geschriften van Freud graag lezen dat misvattingen in de kindertijd over seksualiteit (bijvoorbeeld dat de bevruchting door de mond plaatsvindt, of dat het vrouwelijke geslachtsdeel over tanden beschikt) op latere leeftijd welhaast moeten leiden tot een overmatig gebruik van de slice, drop-shot en lob. Niet dat er met die lob iets mis is. Freud schreef al in 1914 (in “Weerstand tegen de lob”): “De lob is de Assepoester, het stiefkind van het tennisspel: te weinig gebruikt, ondergewaardeerd en in het algemeen in een kwade reuk staand. Het woord lob zelf wekt onaangename associaties met kwabben en vet op, zodat de meeste mannen niet graag horen dat ze goed kunnen lobben. Het aangeleerde vermogen een lob gewoon als een lob te zien, vermindert de pathologische angstgevoelens in het tennisspel aanzienlijk.”
Freud beschouwde tennis niet als een onschuldig spelletje. In 1935 schreef hij (in “De fallistische en genitale benadering van de smash”): “De verdorvenheid van de greep, de naakte kracht van het racketblad, de incestueuze ondertoon van het spelen op Moeder Aarde [gravel, nvdr] en de ontuchtige implicaties van de noodzaak een net te spannen om ons ervan te weerhouden te handelen zoals onze erotische en agressieve driften ons ingeven, dat is tennis.”. Waar hij in 1936 overtuigend verder op borduurde in “Duiding bij dromen over de dubbel surprise-reeksen”. Het artikel dat dit jaar in extremis leidde tot de opschorting van die reeks, en (om zeker te zijn) alle andere dubbelreeksen.
De ontdekking van de geschriften van Freud heeft geleid tot heel wat aanvullend wetenschappelijk onderzoek. Met name aan de KU Leuven. Professor Wildiers heeft bijvoorbeeld op grote schaal onderzocht of de endorfines (=genotshormonen) die vrijkomen bij het opentrekken van een doos tennisballen beschermend werken tegen kanker. Quod non. Professor Grieten onderzocht of er een verschil is in sociaal conformisme tussen spelers die bij twijfelballen onmiddellijk voorstellen om het punt over te spelen en spelers die een discussie starten. De resultaten waren niet-conclusief. Hij stelde in later onderzoek wel een (niet-causaal) verband vast tussen het pikken van lijnballen en een voorgeschiedenis van bedwateren, excessieve zelfbevrediging en kleine diefstallen.
Professor Bormans deed – om de theorie van Freud empirisch te kunnen staven of ontkrachten – enkele onderzoeksvoorstellen naar de effecten van libidoverhogende medicatie voor en na het dubbel dames-spel. Maar geraakte er niet mee voorbij de ethische commissie van de universiteit.
Wouter en Joeri zullen de conclusies van het onderzoek van professor Vanderaa kunnen bevestigen: er bestaat een sterke correlatie tussen impotentie en het obsessief plaatsen van de verticale enkelpaaltjes. Wie kent die enkelpaaltjes overigens nog? Ik wist niet dat we die nog hadden.
Iets anders: wij slaan de wijze raad van Patrick VDR zelden in de wind. Hij raadt aan om “minstens tachtig procent van de spelers effe te vernoemen”. Bij deze: Jolien, Paul, Ief, Jo, Frank, Staf, Jens, Walter, Pieter,-Jan, Dieter, Dirk, Kris, Julie, andere Jolien, Chantal, Isabelle, Bert, Joeri, Jos, Wouter, Bram, Mieke, Bo, Philippe, Marnik, Geert, Tim, Koen, Gert, Jan, Stef, Tom, Bram, Frank, andere Kris, Eric, Koen, Gerrik, andere Tom, Davy, en (last but not least) andere Gert.
A domani.
Bart Lemmens.